Đối thoại trực tiếp với dân là trách nhiệm của người đứng đầu và là một  “kênh” dân vận khéo

Thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW và Quyết định 218-QĐ/TW ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị về “Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị xã hội và nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền”; Hướng dẫn số 26-HD/TU ngày 03/4/2015 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hà Nam về “Hướng dẫn đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy chính quyền với nhân dân”. Hàng năm, Ban Dân vận Huyện ủy đã tham mưu Ban Thường vụ Huyện ủy đưa nội dung công tác đối thoại trực tiếp với nhân dân vào chương trình công tác của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện để từ đó làm cơ sở cho việc triển khai tổ chức thực hiện. Đồng thời chỉ đạo Đảng ủy các xã, thị trấn tổ chức hội nghị đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền với nhân dân địa phương. Việc đối thoại trực tiếp với nhân dân, giải quyết những bức xúc, kiến nghị, góp ý của dân được cấp ủy, chính quyền từ huyện đến các địa phương xác định là một trong nhiều nhiệm vụ của người đứng đầu cấp ủy Đảng, chính quyền, là tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cấp ủy, chính quyền và người đứng đầu trong việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương. Đặc biệt, thực hiện Quy định số 11-QĐ/TW của Bộ Chính trị ban hành ngày 18/2/2019 về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh kiến nghị của dân; Ban Dân vận Huyện ủy phối hợp với Văn phòng Huyện ủy tham mưu Ban Thường vụ Huyện ủy ban hành Quy chế trách nhiệm của đồng chí Bí thư Huyện ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh kiến nghị của dân. Đồng chí Bí thư Huyện ủy tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân 01 ngày/tháng, đồng chí Bí thư Đảng ủy các xã, thị trấn tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân 02 ngày/tháng.

Theo đồng chí Trần Đình Tiến - Ủy viên BTV Huyện ủy, Trưởng Ban Dân vận Huyện ủy Duy Tiên: “Trước đây việc đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy với nhân dân chưa thực sự được quan tâm, song 2 năm trở lại đây với sự chỉ đạo sát sao của Ban Thường vụ Huyện ủy, sự tham mưu tích cực và chủ động của Ban Dân vận Huyện ủy hoạt động đối thoại trực tiếp với nhân dân của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền trên địa bàn huyện đã dần trở thành nền nếp. Trong 2 năm 2018-2019, Huyện ủy Duy Tiên đã tổ chức được 26 cuộc đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy với nhân, trong đó, cấp Huyện tổ chức được 3 cuộc, cấp xã tổ chức 23 cuộc với hơn 300 ý kiến, kiến nghị của nhân dân … Ghi nhận tại các buổi đối thoại của đồng chí Bí thư Huyện ủy với cán bộ và nhân dân trong huyện cho thấy, đây thực sự là một diễn đàn nhân dân, không mang tính hình thức, được sự đồng thuận cao trong nhân dân. Qua đối thoại với lãnh đạo huyện, người dân đã bày tỏ suy nghĩ, tâm tư, nguyện vọng của mình một cách dân chủ, thẳng thắn trước các vấn đề bức xúc, lo lắng trong xã hội và liên quan đến lợi ích chính đáng của nhân dân, như các vấn đề đất đai, giải tỏa, đền bù, ô nhiễm môi trường, trật tự an toàn xã hội, giải quyết việc làm …

Tiêu biểu như tại buổi đối thoại trực tiếp với cán bộ và nhân dân xã Tiên Nội diễn ra ngày 17/9/2018, đồng chí Nguyễn Đức Vượng - Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Duy Tiên và các đồng chí trong thường trực Huyện ủy đã nhận được 15 ý kiến liên quan đến các vấn đề như:  Đề nghị duy tu, sửa chữa đường giao thông liên thôn Hòa Trung đi Kim Lũ; giải quyết vấn đề nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy phục vụ tưới tiêu; khu vực xử lý rác thải, tránh ô nhiễm môi trường tại thôn, xóm; chế độ phụ cấp đối với các chi hội, chi đoàn; vấn đề quy hoạch nghĩa trang thôn Hòa Trung B; quan tâm xây dựng lưới điện hạ thế; đường nước sạch khu vực được cấp đất 7% ... Với tinh thần cầu thị, nghiêm túc tiếp thu ý kiến phản ánh và tham gia góp ý của nhân dân, đồng chí Bí thư Huyện ủy đã giải trình các ý kiến thuộc thẩm quyền, kịp thời chỉ đạo các ngành có liên quan, địa phương giải đáp, xử lý các vấn đề mà cán bộ, đảng viên và nhân dân đã kiến nghị đồng thời chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tổng hợp đầy đủ chuyển tới các cấp, các ngành có thẩm quyền giải quyết.

Đồng chí Bí thư Huyện ủy Nguyễn Đức Vượng tiếp thu ý kiến kiến nghị và giải trình các ý kiến
của cán bộ, đảng viên và nhân dân xã Tiên Nội tại Hội nghị đối thoại với cán bộ và nhân dân xã Tiên Nội 

Tiếp đến ngày 17/10/2018, đồng chí Bí thư huyện ủy Nguyễn Đức Vượng đã có cuộc đối thoại với cán bộ, hội viên phụ nữ trong huyện, qua buổi đối thoại để các cán bộ Hội, hội viên, phụ nữ trên địa bàn huyện được bày tỏ ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của mình trước các vấn đề của xã hội của địa phương, tiếp tục thực hiện trách nhiệm của mình trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, góp phần xây dựng huyện nhà phát triển giàu mạnh, văn minh.

Thường trực Huyện ủy, Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND và các phòng ban chuyên môn của huyện chụp ảnh lưu niệm cùng Hội LHPN huyện và các xã, thị trấn trong huyện tại Hội nghị đối thoại với cán bộ, hội viên phụ nữ

Tháng 7/2019, trong khuôn khổ Đại hội hội liên hiệp thanh niên huyện lần thứ V, nhiệm kỳ 2019-2024 đồng chí Bí thư huyện ủy Nguyễn Đức Vượng đã có buổi đối thoại với 123 đại biểu đoàn viên thanh niên ưu tú là đại biểu chính thức tham dự Đại hội để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của thanh niên.

 Đ/c Bí thư Huyện ủy Nguyễn Đức Vượng (áo trắng) và đ/c Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên huyện Nguyễn Văn Thạch (áo xanh) chủ trì buổi đối thoại với cán bộ, đoàn viên thanh niên trong huyện

Ghi nhận ý kiến người dân từ các cuộc đối thoại của người đứng đầu Huyện ủy Duy Tiên với các tầng lớp nhân dân và các cuộc đối thoại của lãnh đạo các địa phương cho thấy: người dân đều bày tỏ sự phấn khởi và cho rằng đây là dịp để người dân trực tiếp nêu ra những vấn đề quan tâm, bức xúc ở địa phương; phản ảnh một số cách làm mà người dân chưa đồng tình để lãnh đạo huyện, xã có hướng chỉ đạo khắc phục. Cũng qua đối thoại, lãnh đạo huyện, xã thông tin chủ trương mới về phát triển kinh tế - xã hội, những chính sách mới của Nhà nước cho người dân biết, đồng thời có cơ sở để giám sát việc triển khai thực hiện chính sách đó.

Như vậy có thể thấy việc đối thoại trực tiếp để giải quyết những vấn đề người dân quan tâm đã thể hiện sự khéo léo, linh hoạt trong công tác dân vận của cấp ủy Đảng, chính quyền huyện Duy Tiên. Chính nhờ đến tận nơi, lắng nghe từng ý kiến của bà con, nên lãnh đạo huyện có thể giải quyết thấu đáo, kịp thời những tâm tư, nguyện vọng của người dân. Đây cũng là cách “dân vận” linh hoạt, không những giải quyết vấn đề bức xúc trong nhân dân, hạn chế được tình trạng khiếu nại, khiếu kiện, tố cáo vượt cấp, mà còn tăng cường sự tham gia của người dân vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

Lan tỏa hơn nữa đối thoại với nhân dân

Sau 2 năm tổ chức thực hiện đối thoại trực tiếp ở cấp xã, cấp huyện Duy Tiên được Tỉnh ủy Hà Nam đánh giá là đơn vị thực hiện tốt công tác  này. Tuy nhiên, qua thực hiện đối thoại cũng cho thấy còn 01 số tồn tại, hạn chế: Công tác chuẩn bị, quy trình, cách thức tổ chức đối thoại trực tiếp ở mỗi địa phương, cơ sở còn khác nhau; nhiều nơi còn lúng túng trong tổ chức thực hiện, thiếu sự thống nhất trong chỉ đạo phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, bộ phận gây khó khăn trong việc nắm bắt tình hình nhân dân, tổng hợp ý kiến, báo cáo kết quả đối thoại. Công tác thông tin, tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa, nội dung cuộc đối thoại chưa được sâu rộng... Vậy cần làm gì để các cuộc đối thoại trực tiếp với nhân dân phát huy hiệu quả hơn nữa? Theo đồng chí: Trần Đình Tiến- Ủy viên BTV Huyện ủy, Trưởng Ban Dân vận Huyện ủy: Trước hết cần thống nhất nhận thức: Tiếp dân, giải quyết bức xúc, kiến nghị của dân cần được thực hiện nghiêm túc, không đợi đến lúc bức xúc, không để tích tụ thành “điểm nóng” mới thực hiện đối thoại và đối thoại một cách chiếu lệ. Để khắc phục được tình trạng này, chính quyền địa phương phải duy trì cơ chế kiểm tra, giám sát và phản hồi thông tin để đáp ứng mong mỏi của người dân. Có như thế, đối thoại, gặp gỡ, trực tiếp lắng nghe ý kiến nhân dân mới đạt hiệu quả.

Trong thời gian tới, để nâng cao chất lượng hiệu quả công tác đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy với nhân dân, cấp ủy các cấp cần quan tâm thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, tiếp tục quán triệt sâu rộng quy chế đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp với nhân dân; nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu và các cơ quan liên quan trong tham mưu, giải quyết kiến nghị của người dân; chú trọng phát huy dân chủ theo phương châm “gần dân, sát dân, gắn bó mật thiết với nhân dân”. Thực hiện nghiêm túc việc đối thoại định kỳ, chủ động đưa hoạt động đối thoại với dân trở thành nền nếp của cấp ủy Đảng, chính quyền, ngày càng đổi mới đi vào chiều sâu. Ngoài tổ chức đối thoại đột xuất với dân để giải quyết kịp thời những vấn đề mới phát sinh ngay từ cơ sở.

Hai là, đối thoại cần được chuẩn bị chu đáo, trên tinh thần thẳng thắn, cầu thị, xây dựng, trách nhiệm, nghiêm túc tiếp thu và giải quyết dứt điểm những vấn đề bức xúc, nhân dân quan tâm. Bảo đảm phân công rõ người, rõ cơ quan chịu trách nhiệm đối với từng phần việc cụ thể, cũng như cách thức tổ chức hội nghị đối thoại. Phát huy vai trò của người chủ trì hội nghị đối thoại, cần dẫn dắt, gợi mở các vấn đề của cấp ủy Đảng, chính quyền đang tập trung chỉ đạo, những vấn đề nhân dân quan tâm, tạo môi trường tâm lý thuận lợi cho các đại biểu dự hội nghị đối thoại, sẵn sàng lắng nghe những ý kiến trái chiều có tính phản biện cao.

Ba là, đối với những vấn đề thuộc thẩm quyền cấp ủy, chính quyền cơ sở, cần giải trình, làm rõ thông báo phương án giải quyết ngay tại hội nghị đối thoại, công khai tiến độ, thời gian, cơ quan giải quyết và người chịu trách nhiệm để nhân dân giám sát. Ngoài những kiến nghị, đề xuất có thể trả lời, xử lý trực tiếp cần tổng hợp đầy đủ các ý kiến, kiến nghị của nhân dân, phân loại rồi giao các cơ quan chức năng giải quyết. Việc giải quyết các kiến nghị của nhân dân cần rõ ràng, công khai, minh bạch; chỉ rõ cách giải quyết, vấn đề kiến nghị nào chưa giải quyết được, vượt quá thẩm quyền cũng cần nêu rõ nguyên nhân khách quan, chủ quan.

Bốn là, phát huy vai trò, sự vào cuộc tích cực của các ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong thực hiện việc phối hợp nắm bắt tình hình nhân dân, dư luận xã hội, những vấn đề bức xúc, phức tạp để tập  hợp, tham mưu, đề xuất phương án, biện pháp giúp người đứng đầu cấp ủy, chính quyền chủ động trong quá trình tổ chức hội nghị. Tăng cường giám sát hội nghị đối thoại, nhất là việc thực hiện các ý kiến chỉ đạo của người đứng đầu cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp sau đối thoại.

Có thể thấy rằng, việc quy định cụ thể, rõ ràng về trách nhiệm của người đứng đầu trong việc trực tiếp thực hiện tiếp, đối thoại với công dân được coi là một bước tiến quan trọng góp phần nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phát huy dân chủ, hướng tới bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân. Thực tiễn ở Duy Tiên cho thấy, nơi nào thực hiện tốt quy chế tiếp xúc, đối thoại với nhân dân ở đó tạo được cầu nối hiệu quả giữa chính quyền và nhân dân, giúp hạn chế đơn thư khiếu nại, tố cáo, đồng thời phát huy quyền làm chủ của nhân dân để góp phần xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền gần dân, do dân, vì dân./.